Chu trình PDCA gồm tiêu chuẩn ISO 14001:2015
Tiêu chuẩn ISO 14001:2015 có nhiều điểm mới so với các phiên bản trước đó. Điều này thể hiện trực tiếp thông qua hai yếu tố cơ bản là cấu trúc cấp cao HLS và chu trình PDCA. Hai yếu tố này có mối liên hệ trực tiếp với nhau mang tính chất bổ trợ cho nhau.
Cấu trúc cấp cao HLS
Cấu trúc cấp cao HLS – High Level Structure được xây dựng bởi Tổ chức chứng nhận ISO 14001 áp dụng cho tất cả tiêu chuẩn về hệ thống quản lý chất lượng phiên bản mới nhất. Cấu trúc này được xây dựng với tổng cộng 10 điều khoản. Trong đó nội dung diễn đạt chính giống nhau.
Các thuật ngữ thông dụng gắn liền với định nghĩa cốt lõi được thiết kế với mục đích đem đến lợi ích tối đa cho người sử dụng khi áp dụng cùng lúc nhiều tiêu chuẩn về hệ thống quản lý. Đặc điểm này cho phép các tổ chức có thể tích hợp cùng lúc nhiều hệ thống quản lý theo các tiêu chuẩn ISO khác nhau vào hệ thống chung của đơn vị mình.
Nội dung ISO 14001 phiên bản 2015 vì vậy có nhiều điểm tương đồng với các tiêu chuẩn về hệ thống quản lý khác. sự tương đồng thể hiện trực tiếp thông qua 3 điều khoản đầu tiên lần lượt là: Điều khoản 1 – Phạm vi áp dụng; Điều khoản 2 – Tài liệu viện dẫn; Điều khoản 3 – Thuật ngữ và định nghĩa.
7 điều khoản còn lại là những yêu cầu cụ thể đối với khi tổ chức khi áp dụng hệ thống quản lý môi trường. Phần nội dung này được xây dựng dựa trên chu trình PDCA. Các điều khoản sẽ tương ứng với 4 bước thực hiện của chu trình PDCA tổ chức phải áp dụng khi khi triển khai theo tiêu chuẩn ISO 14001.
Chu trình PDCA và tiêu chuẩn ISO 14001:2015
Nội dung ISO 14001 phiên bản 2015 với 7 điều khoản từ điều khoản 4 đến điều khoản 10 có nội dung được xây dựng dựa trên chu trình PDCA. Chu trình này được viết tắt từ Plan Do Check Act tương ứng với 4 bước thực hiện. Cụ thể như sau:
- Plan – Hoạch định
Hoạch định là việc thiết lập những mục tiêu môi trường và các quá trình cần thiết để có thể đạt được kết quả phù hợp với chính sách môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001 2015 mà tổ chức đang áp dụng. Nội dung của bước đầu tiên tương ứng với bốn điều khoản: Điều khoản 4 – Bối cảnh của tổ chức; Điều khoản 5 – Lãnh đạo; Điều khoản 6 – Hoạch định; Điều khoản 7 – Hỗ trợ.
- Do – Thực hiện
Bước thứ hai thực hiện tương ứng với Điều khoản 8 – Thực hiện của tiêu chuẩn ISO 14001:2015. Thực hiện ở đây là việc tiến hành những quá trình theo đúng hoạch định đã được đề ra.
- Check – Kiểm tra
Kiểm tra làm việc theo dõi, đo lường và phân tích các quá trình dựa trên chính sách môi trường đã xây dựng. Trong đó bao gồm cả cam kết, mục tiêu về môi trường cũng như chuẩn mực hoạt động của tổ chức gồm những báo cáo kết quả liên quan. Bước này tương đương với Điều khoản 9 – Đánh giá kết quả hoạt động.
- Act – Hành động
Bước cuối cùng trong chu trình PDCA tương ứng với Điều khoản 10 – Cải tiến. Hành động ở đây có nghĩa là thực hiện những hành động để cải tiến liên tục hệ thống quản lý môi trường với mục đích hoàn thiện hơn, gia tăng tính hiệu quả theo thời gian.
Cơ sở áp dụng mô hình PDCA
Nội dung ISO 14001 được xây dựng dựa trên chương trình PDCA với 4 khái niệm theo đúng tên gọi. Chu trình này tạo nên một hoạt động lặp đi lặp lại theo từng bước để tổ chức có thể cải tiến liên tục hệ thống quản lý môi trường. Tổ chức có thể tiến hành áp dụng mô hình cho từng yếu tố riêng sau đó kết hợp lại với nhau. Triển khai hệ thống quản lý môi trường theo chu trình PDCA góp phần thay đổi hoàn toàn hệ thống quản lý của tổ chức.